ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မုိးကုတ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ ဓမၼသံေ၀ဂႏွင့္ ၾသ၀ါဒ ကထာမ်ား

၁။ ျဖစ္ပ်က္မွန္သမွ် သခၤါရ၊ ဒုကၡသစၥာမွတ္၊ ျဖစ္ပ်က္မႈတြင္၊ ငါေကာင္ထင္၊ ခင္မင္သမုဒယမွတ္၊ ႐ုပ္နာမ္အား လံုး၊ ျဖစ္ပ်က္သုဥ္း၊ ခ်ဳပ္ဆံုးနိဗၺာန္မွတ္၊ ခ်ဳပ္ဆံုးမႈတြင္၊ ဉာဏ္သက္၀င္၊ သိျမင္မဂ္ဟုမွတ္။
၂။ ယံုၾကည္က်န္းမာ၊ စိတ္ေျဖာင့္စြာျဖင့္၊ လြန္စြာအားထုတ္၊ နာမ္ႏွင့္႐ုပ္ကုိ၊ ျဖစ္ခ်ဳပ္ဉာဏ္ျမင္၊ ဤငါးအင္၊ မွန္ပင္ မဂ္ရေၾကာင္း။
၃။ မစြန္႔ကာမ၊ ဆရာမရွိ၊ ၀ိရိယေလ်ာ့၊ အားအင္ေပ်ာ့ကာ၊ လြန္စြာယူမွား၊ ဤငါးပါး၊ တရားမဂ္ဖိုလ္၊ ေ၀းေလသ တည္း။
၄။ သူေတာ္ဆည္းကပ္၊ ျမတ္တရားနာ၊ ေလ်ာ္စြာအက်င့္၊ မဂ္ဖုိလ္ခြင့္၊ ရလင့္ဧကန္သာ။
၅။ ငါသည္ မုခ် ေသရမည္၊ အခ်ိန္ပိုင္းသာ လိုေတာ့သည္။
၆။ သစၥာေလးပါးဆုိတာ သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ။
၇။ ရခဲတဲ့ ဘ၀ကေလးမွာ အလကား အခ်ိန္ေတြ မျဖဳန္းလိုက္ပါနဲ႔။
၈။ နားက တရားနာပါ၊ ဉာဏ္က ခႏၶာလွည့္ပါ။
၉။ တရားနာတာသည္ မိမိအေရး၊ တရားအားထုတ္တာသည္ မိမိအေရး။
၁၀။ နားႀကီးႀကီးနဲ႔ တရားနာပါ။
၁၁။ ၀ိပႆနာ နားမထုတ္ဘဲနဲ႔ ေန႔ေရႊ႕ ရက္ေရႊ႕ ေရႊ႕ေနတာသည္ ဉာဏ္က မဦးဘဲနဲ႔ အေသဦးသြားရင္ ကိုယ့္အတြက္ “နာ” မည္။
၁၂။ ၀ိပႆနာ အားထုတ္တဲ့ အခါမွာ ကိေလသာ ၾကားမခိုေစနဲ႔။
၁၃။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဆုိတာ စာထဲမွာ ရွိတာမဟုတ္ဘူး၊ မိမိခႏၶာထဲမွာ ရွိတဲ့တရား။
၁၄။ မိမိခႏၶာထဲမွာရွိတဲ့ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကုိ မိမိဉာဏ္နဲ႔ ရွင္းေအာင္လုပ္ပါ။
၁၅။ စာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သိတာသည္ သညာသိ၊ ခႏၶာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သိတာကမွ ပညာသိ။
၁၆။ သညာသိႏွင့္ နိဗၺာန္မေရာက္ႏိုင္ပါ။ ပညာသိနဲ႔မွ နိဗၺာန္ေရာက္ႏုိင္မည္။
၁၇။ ေရွ႕ေနာက္ ခြဲတတ္ပါေစ။ မိမိအေရးက ေရွ႕ထား၊ သားေရး၊ သမီးေရး၊ စီးပြားေရးက ေနာက္ထား။
၁၈။ ဘ၀ကူးေကာင္းေအာင္ မလုပ္ပါႏွင့္၊ ဘ၀ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ႐ုပ္သိမ္းေအာင္လုပ္ပါ။
၁၉။ ဒါနက သံသရာရွည္တာလား၊ ဒါနေနာက္က အသိမလိုက္လို႔ သံသရာရွည္တာလား။
၂၀။ ဒါနေနာက္က အသိမလိုက္လို႔ သံသရာရွည္တာပါ။
၂၁။ သစၥာသိလွ်င္ ခႏၶာေရာင္းလွဴပါ၊ သစၥာမသိလွ်င္ သစၥာသိေအာင္ အရင္လုပ္ပါဦး။
၂၂။ အုိရာက နာရာ မေရာက္ခင္ ၀ိပႆနာလုပ္ပါ။
၂၃။ အရွိႏွင့္ အသိ ကိုက္ေအာင္လုပ္တာ ၀ိပႆနာ။
၂၄။ ေရွ႕စိတ္ကုိ ေနာက္စိတ္နဲ႔ ႐ႈတာ ၀ိပႆနာ။
၂၅။ ေရွ႕နာမ္ကုိ ေနာက္ဉာဏ္ႏွင့္႐ႈတာ ၀ိပႆနာ။
၂၆။ ေရွ႕အေသကုိ ေနာက္အေနႏွင့္႐ႈတာ ၀ိပႆနာ။
၂၇။ အေသက ျဖစ္ပ်က္၊ အရွင္ကမဂ္၊ အပ်က္နဲ႔မဂ္နဲ႔ ကိုက္ေအာင္႐ႈတာ ၀ိပႆနာ။
၂၈။ ေရွ႕က ျဖစ္ပ်က္၊ ေနာက္ကမဂ္နဲ႔ ကိုက္ေအာင္႐ႈတာ ၀ိပႆနာ။
၂၉။ အေသကုိ အရွင္က ၾကည့္ေနတာ ၀ိပႆနာျဖစ္မည္။
၃၀။ သူမ်ားစိတ္အကဲမခတ္ႏွင့္၊ မွားေသာ္ရွိ မွန္ေသာ္ရွိ ကုိယ့္စိတ္ကုိ ကုိယ္အကဲခတ္တာမွ အမွန္ရမည္။
၃၁။ အလုပ္ၾကည့္ခ်င္ရင္ ခႏၶာၾကည့္၊ အလုပ္စဥ္ၾကည့္ခ်င္ရင္ မွတ္တမ္းၾကည့္။
၃၂။ ကုိယ့္စိတ္ျဖစ္တာ ကုိယ္မသိတာ အ႐ုပ္အဆုိးဆံုး။
၃၃။ ကုိယ့္စိတ္ျဖစ္တာ ကုိယ္အကဲခတ္ႏုိင္မွ ၀ိပႆနာ။
၃၄။ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ေမြးကတည္းက အေသဘက္ကုိ ေျပးေနတယ္။
၃၅။ ဘယ္ေဗဒင္မွ မယံုၾကနဲ႔၊ ခႏၶာက သူ႔လမ္းသူေျပးေနေတာ့ မေန႔ကထက္ ယေန႔ ေသဖုိ႔ တစ္ရက္နီးသြားၿပီ ဆုိတာသာ ယံုလိုက္ပါ။
၃၆။ ခႏၶာ၏ ၀တၱရားက အေသရွာတာ၊ ဉာဏ္၏ ၀တၱရားက အေသေရွာင္တာ။
၃၇။ ခႏၶာက အေျပးသြားေနေတာ့ အေသကဦး၍ ဉာဏ္က ေနာက္က်သြားလိမ့္မယ္။
၃၈။ အေျပးမရပ္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ သုသာန္မေရာက္ခင္ မဂၢင္အလုပ္ ျမန္ျမန္လုပ္ပါ။
၃၉။ သက္တမ္း ခပ္တုိတုိေလးမွာ ခပ္ခုိခို လုပ္ေနမယ္ဆုိရင္ အေသေစာသြားရင္ ကုိယ္က်ိဳးနဲလိမ့္မယ္။
၄၀။ သာသနာနဲ႔ၾကံဳမွ သစၥာေလးပါး ထြက္ေျမာက္ေရး တရားေပၚတယ္။
၄၁။ ကိစၥဟူသေရႊ႕ မဂ္တား ဖုိလ္တားလို႔ မွတ္ပါ။
၄၂။ ဒကာ ဒကာမေတြဟာ တဏွာ(ေလာဘ) ခိုင္းရာကို ကၽြန္သားေပါက္ပီပီ လုပ္ေနၾကတာပဲ။
၄၃။ တဏွာကုိ အေဖာ္မလုပ္နဲ႔၊ ဉာဏ္ကုိ အေဖာ္လုပ္ပါ။
၄၄။ အလကား ေနသေရႊ႕ အမွားေနျခင္းသာလို႔ မွတ္ပါ။
၄၅။ ယခု သားနဲ႔၊ သမီးနဲ႔၊ ေဆြနဲ႔၊ မ်ိဳးနဲ႔၊ ပစၥည္း ဥစၥာေတြနဲ႔ မသိၿပဳံး ျပံဳးေနသေလာက္၊ မသိေပ်ာ္ ေပ်ာ္ေနသ ေလာက္၊ ေနာင္ ေသခါနီး အိပ္ရာ ေညာင္ေစာင္းမွာ မ်က္ရည္က်ရပါလိမ့္မယ္။
၄၆။ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ သနားရင္ ၀ိပႆနာလုပ္ၾက၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မသနားရင္ သားေရး၊ သမီးေရး၊ စီးပြားေရး လုပ္ၾက။
၄၇။ အသက္ႀကီးေလေလ၊ ကံမြဲ ဉာဏ္မြဲေလေလမွတ္၊ ကံမြဲတာ အေရးမႀကီး၊ ဉာဏ္မြဲရင္ နိဗၺာန္မေရာက္။
၄၈။ ကံကုိ ဉာဏ္ကျဖတ္မွ နိဗၺာန္ရမွာ၊ ဉာဏ္မပါရင္ ကံက ျခယ္လွယ္သြားလိမ့္မယ္။
၄၉။ နိဗၺာန္သည္ ကံ၏ အက်ိဳးမဟုတ္၊ ဉာဏ္၏ အက်ိဳးျဖစ္တယ္။
၅၀။ လူေျပာ သူေျပာေတြကုိ မယံုနဲ႔၊ မိမိခႏၶာက ေျပာတာကုိသာ အယံုႀကီး ယံုလိုက္ပါ။
၅၁။ ခႏၶာႀကီးရဲ႕ စြမ္းရည္ သတၱိ ပင္ကုိယ္သေဘာက ျဖစ္မႈ ပ်က္မႈပဲရွိတယ္။
၅၂။ ၀ိပႆနာ ဆုိတာ ခႏၶာမလိုခ်င္ေအာင္ ႐ႈတာ။
၅၃။ ဒါန သီလသည္ ကိေလသာေရာဂါ သက္သာ႐ံုရမယ္၊ ၀ိပႆနာ အလုပ္လုပ္မွသာ ေရာဂါေပ်ာက္မယ္။
၅၄။ အလုပ္တရားဆုိတာ ခႏၶာအရွိနဲ႔ ဉာဏ္အသိ ကိုက္ေအာင္လုပ္တာ။
၅၅။ ခႏၶာနဲ႔ ငါနဲ႔ မေရာပါနဲ႔။
၅၆။ တရားနာတယ္ဆုိတာ ဒီအခ်ိန္မွာ မတရား အလုပ္ မလုပ္တဲ့ အခ်ိန္ပဲ။
၅၇။ ၾကားတဲ့ တရားနဲ႔ သိတဲ့တရား ႏွစ္ခုထပ္ရင္ ေသာတပန္ တည္ႏိုင္တယ္။

ဉာတပရိညာ စာအုပ္မွ-